Οι κιθάρες του Πικάσο (Picasso: guitars 1912-1914)

Ο Πάμπλο Πικάσο (Pablo Picasso), όπως γνωρίζουμε, ήταν ένα Ισπανός ζωγράφος, γλύπτης και σχεδιαστής. Είναι ένας από το πιο διάσημους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Στους περισσότερους είναι γνωστός σαν συνιδρυτής του κυβισμού και δημιουργός του έργου Guernica (1937), όπου αναπαριστά το βομβαρδισμό της πόλης Guernica από τους Γερμανούς, κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφύλιου πολέμου. Κατά τη διάρκεια της ζωής του γνώρισε μεγάλη φήμη, τόση που ίσως δεν είχε κανένας, εν ζωή, ζωγράφος πριν απ΄αυτόν.

Ξεκίνησε (1907-8) μαζί με τον Ζώρζ Μπρακ (Georges Braque) τον κυβισμό, ένα καλλιτεχνικό ρεύμα, κυρίως της ζωγραφικής και της γλυπτικής. Στα έργα του κυβισμού τα αντικείμενα χωρίζονται, αναλύονται, και συνθέτονται ξανά σε μια αφηρημένη μορφή. Αντί οι καλλιτέχνες να αποδίδουν τα αντικείμενα από μια συγκεκριμένη γωνία, τα διαιρούν σε πολλαπλές όψεις, βλέποντας έτσι ταυτόχρονα πολλές διαφορετικές διαστάσεις των αντικειμένων.

Η τεχνική του κυβισμού ήταν περισσότερο εύρημα του Μπρακ αλλά ο Πικάσο τη χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει ακόμη πιο αφηρημένες φόρμες. Διακρίνεται στον αναλυτικό και στον συνθετικό κυβισμό.

Ο αναλυτικός κυβισμός αναλύει τα αντικείμενα και τις φυσικές φόρμες σε απλά, βασικά γεωμετρικά σχήματα σε ένα χώρο δύο διαστάσεων. Δίνει έμφαση στις φόρμες και περιορίζει τα χρώματα, συνήθως, στο γκρι, μπλε και την ώχρα.


Ο συνθετικός κυβισμός είναι η επόμενη φάση της ζωγραφικής του Μπρακ και του Πικάσο. Παρατήρησαν ότι η επανάληψη των στοιχείων στα έργα τους δημιουργούσε πιο απλές, γεωμετρικές φόρμες. Πολλές απ’ αυτές αλληλοεπικαλύπτονταν και μοιράζονταν το ίδιο χρώμα.

   

Άρχισαν, λοιπόν, να εντάσσουν στα έργα τους κομμάτια από χαρτί συσκευασίας, ταπετσαρίας, εφημερίδες, παρτιτούρες μουσικής, πακέτα από τσιγάρα κά. άχρηστα υλικά. Ανακάλυψαν το κολάζ, μια τεχνική που τους επέτρεπε να δημιουργήσουν μια ακόμη πιο αινιγματική και ακατάστατη μορφή.

Σε μια μεγάλη σειρά από έργα του ο Πικάσο ερευνά τη φόρμα μουσικών οργάνων. Άλλες φορές παρουσιάζονται μόνα τους και άλλες σαν μέρος μιας σύνθεσης – νεκρής φύσης. Το Βιολί, το κλαρίνο αλλά περισσότερο η κιθάρα είναι που συγκίνησε με τον ήχο και τη φόρμα της τον Πικάσο ώστε να ασχοληθεί μαζί της ιδιαίτερα.

Το 1912, αντί να ζωγραφίσει μια κιθάρα, μάζεψε χαρτόνια, χαρτιά, σύρματα, χορδές και τα έκοψε, τα δίπλωσε και έφτιαξε μια δική του κιθάρα. Μια περίεργη κιθάρα, μια ήσυχη, χωρίς ήχο κιθάρα.

“Χρησιμοποιώ τις τελευταίες τεχνικές σου, χρησιμοποιώ άμμο και χαρτιά στη προσπάθειά μου να αποδώσω μια κιθάρα”, έγραφε στο φίλο του Μπρακ. Τα λόγια του δείχνουν την ανησυχία του για την κιθάρα σαν θέμα αλλά και για τη χρήση νέων υλικών στην τεχνική του. Σε πολλά έργα χρωμάτιζε τα χαρτιά δίνοντας τους την όψη του ξύλου ενώ άλλες φορές προσπαθούσε να τους αποδώσει την όψη του μαρμάρου.

Δύο χρόνια αργότερα, αποφάσισε ότι αυτή η κατασκευή ήταν μάλλον εύθραυστη.
Πήρε λοιπόν κομμάτια από μέταλλο, λάμες και σύρματα και έπλασε μια νέα διαφορετική κιθάρα. Μια κιθάρα “ανάποδη” που μοιάζει σαν να έχει το μέσα έξω. Παράλληλα ανακάλυψε ένα νέο τρόπο να κάνει γλυπτική.
Τις δύο αυτές κιθάρες του τις χάρισε στο MoMa της Νέας Υόρκης.
Το MoMa παρουσίασε, ένα χρόνο πριν, τις δύο κιθάρες μαζί με 70 άλλα σχέδια, κολάζ, κατασκευές και φωτογραφίες του Πικάσο σε μια έκθεση με τίτλο Picasso: Guitars 1912-1914. Την έκθεση συνόδευαν μουσικές εκδηλώσεις με κιθαρίστες, που η δουλειά τους θεωρείται πρωτοποριακή όπως του Πικάσο : Marco Cappelli (Extreme Guitar Project), Mamady Kouyate (the Mandingo Ambassadors, Bembeya Jazz), Kaki King (Guitar God title 2006), Pedro da Silva.

Ο Mamady Kouyat? στην έκθεση

κλικ στη φωτογραφία για να δείτε την έκθεση στο MoMa

 Δείτε σε βίντεο, τα υλικά που χρησιμοποίησε ο Πικάσο για τις κιθάρες και τον τρόπο κατασκευής τους:
Constructing Guitar (1912),        και   Constructing Guitar (1914)

 

πηγές:
wikipedia
www.moma.org
virtualschool
arthistory.about.com

Print Friendly, PDF & Email

About Yannis Zogakis

Εικαστικός, Εκπαιδευτικός Τέχνης
Bookmark the permalink.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *