Filippo Brunelleschi και γραμμική προοπτική

 

Ο Brunelleschi (Μπρουνελέσκι) έζησε από το 1377 ως το 1446 στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Ξεκίνησε σαν χρυσοχόος και κατέληξε μηχανικός και αρχιτέκτονας.

Σαν χρυσοχόος πήρε μέρος στο διαγωνισμό για την κατασκευή της πόρτας του Βαπτιστηρίου της Φλωρεντίας και ανταγωνίσθηκε τον Lorenzo Ghiberti. Ο Ghilberti κέρδισε τον διαγωνισμό αλλά ο Brunelleschi έμελλε να γίνει ένας από του βασικούς συντελεστές της Αναγέννησης στη Φλωρεντία και να διακριθεί σαν ο ευφυέστερος νους ανάμεσα σε τόσους ευφυείς εκείνης της εποχής.

Χαρακτηρίστηκε σαν ο άνθρωπος που, με δύο έργα του, σημάδεψε και καθόρισε την πορεία της Αναγεννησιακής τέχνης.

Το ένα έργο του είναι ο τρούλος του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας.

Όταν ξεκίνησε η σχεδίαση του μητροπολιτικού ναού, κανένας δεν ήξερε πως να κατασκευάσει τον τρούλο που έπρεπε να γίνει μεγαλύτερος από τον τρούλο του Πάνθεον της Ρώμης. Μέχρι τότε κανείς δεν είχε κατασκευάσει κάτι παρόμοιο, δεδομένου ότι έπρεπε να αποφευχθεί να  στηρίζετε σε πρόσθετες βοηθητικές κατασκευές.

Ο Brunelleschi παρουσίασε ένα τρόπο κατασκευής και κρίθηκε σαν ο ικανότερος όλων να αναλάβει το έργο. Η σχεδίαση ήταν μοναδική, ιδιαίτερα πρωτότυπη και τέτοια που διαμόρφωσε την πορεία και την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής.

Το άλλο έργο του είναι οι πειραματισμοί που έκανε και οι κανόνες που έθεσε για τη γραμμική προοπτική.

Η προοπτική είναι ένα σύνολο κανόνων που μας επιτρέπουν αποδώσουμε σχεδιαστικά την τρίτη διάσταση (βάθος) ενός  χώρου (ή τις τρεις διαστάσεις ενός αντικειμένου) σε μια επιφάνεια δυο διαστάσεων όπως πχ. ένα χαρτί. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι είχαν καταφέρει να αποδώσουν στα έργα τους την τρίτη διάσταση του χώρου, με διάφορα τεχνάσματα, αλλά αυτή η γνώση “ξεχάστηκε” στο μεσαίωνα.

Ο Brunelleschi, εκτός των άλλων, παρατήρησε επιπλέον ότι, αν κοιτάμε ένα κτίριο ή ένα αντικείμενο από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία, οι παράλληλες γραμμές δεν δείχνουν παράλληλες αλλά δείχνουν να συγκλίνουν σε ένα σημείο κάπου μακριά. Τις παρατηρήσεις του αυτές τις εφάρμοσε σχεδιάζοντας και μελετώντας τες βρήκε μια  μέθοδο για να υπολογίζει την τρίτη διάσταση.

Σύμφωνα με τις μελέτες του, έκανε το ακόλουθο πείραμα: ζωγράφισε σε πίνακα  το Βαπτιστηρίου της Φλωρεντίας, ακολουθώντας μια περίεργη μέθοδο. Έστησε το καβαλέτο του και κάθισε με τη πλάτη του στο θέμα, παρατηρώντας το κτίριο όχι απευθείας, αλλά μέσα από ένα καθρέφτη. Το ζωγράφισε λοιπόν και μετά έκανε μια τρύπα στον πίνακα σε συγκεκριμένο σημείο. Άν,  κάποιος παρατηρούσε, μέσα από την τρύπα, το κτίριο και μετά το έβλεπε σε ένα καθρέφτη το έργο ταυτιζόταν με το θέμα.

Ας το δούμε το πείραμα του  σε ένα βίντεο

Με αυτό το πείραμα ο Brunelleschi απέδειξε ότι ήταν ικανός να υπολογίσει τις διαστάσεις των αντικειμένων και να τα παρουσιάσει ζωγραφικά έτσι ώστε να δείχνουν ρεαλιστικά. Ήταν μια σπουδαία ανακάλυψη και σύντομα όλοι οι καλλιτέχνες της εποχής άρχισαν να χρησιμοποιούν τη μέθοδο προοπτικής του Brunelleschi.

περισσότερα για τον Brunelleschi στη wikipedia, για τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας Basilica di Santa Maria del Fiore

για προοπτική, perspective

και ένα κείμενο για απαιτητικούς από ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ – ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΞΑΝΘΗΣ

Print Friendly, PDF & Email

About Yannis Zogakis

Εικαστικός, Εκπαιδευτικός Τέχνης
Bookmark the permalink.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *