Δημοσιεύτηκε το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα ειδικά μαθήματα Ελεύθερο Σχέδιο και Γραμμικό Σχέδιο του Λυκείου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Ελεύθερου Σχεδίου αποσκοπεί στην καλλιέργεια της
παρατήρησης, στην ανάπτυξη της διακριτής ταυτότητας των μαθητών, της κριτικής αναστοχαστικής σκέψης τους και στην καλλιέργεια του ερευνητικού πνεύματος μέσα από την ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εικαστική έκφραση και δημιουργία. Στοχεύει στην προετοιμασία των μαθητών για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσα από την ευέλικτη, εργαστηριακή, θεωρητική και εξατομικευμένη εκπαιδευτική διαδικασία.
Η καλλιέργεια της αισθητικής αντίληψης και της ατομικής έκφρασης συνιστούν βασικούς άξονες του νέου ΠΣ που συγχρόνως αποτελεί μέσο κατανόησης και εκτίμησης των επιτευγμάτων της ανθρώπινης δημιουργικότητας αλλά και άντλησης αισθητικής απόλαυσης.
Επιπλέον, μέσα από την καλλιέργεια της δημιουργικής διάθεσης οδηγεί τον μαθητή στην αναζήτηση καινοτόμων εικαστικών λύσεων και πρακτικών δημιουργίας. Η αποκάλυψη και η καλλιέργεια των δυνατοτήτων του νέου ανθρώπου αποτελούν πρωταρχικό στόχο στη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία. Με επιδίωξη τις πρωτότυπες λύσεις και την ανάπτυξη νέου προβληματισμού το μάθημα αποσκοπεί στο να αποτελέσουν οι μαθητές τις δημιουργικές ομάδες των κοινωνιών τους.
Μεθοδολογικά το Ελεύθερο Σχέδιο στηρίζεται στη βιωματική μάθηση, στην επίλυση εικαστικών προβλημάτων και στη μάθηση μέσω της ανακάλυψης. Οι ήδη υπάρχουσες διδακτικές προσεγγίσεις διασαφηνίζονται, οργανώνονται και εμπλουτίζονται με την χρήση των νέων τεχνολογιών, οι οποίες παίρνουν τη μορφή εκπαιδευτικού υλικού.
Το ΠΣ έχει σχεδιαστεί με στόχο την κατάκτηση της εικαστικής γλώσσας ακόμα και από μαθητές που αρχικά δεν διαθέτουν ιδιαίτερες σχεδιαστικές ικανότητες. Οι μαθητές εισάγονται στην εργαστηριακή εφαρμογή με σκοπό την εμπέδωση της θεωρίας μέσα από μια σειρά απλών ασκήσεων διαβαθμισμένων απαιτήσεων σχεδιαστικής ικανότητας βασισμένων στην αρχή: από την κατακτημένη γνώση και ικανότητα στις καινούριες απαιτήσεις. Η παρουσίαση του έργου ενός εκάστου εκπαιδευόμενου στην ομάδα, η αξιολόγησή του, αλλά και η δημόσια υποστήριξή της αποτελούν ισχυρό εκπαιδευτικό εργαλείο τόσο για τον εκπαιδευόμενο όσο και για τον διδάσκοντα.
Ο τελευταίος θα μπορεί να αξιολογεί τα μέσα που χρησιμοποιεί αλλά και ταυτόχρονα να διερευνά την δυναμική των ομάδων εργασίας και να συμβάλλει στη δημιουργία πολιτιστικών πυρήνων ειδικά στις μικρές και απομονωμένες τοπικές κοινωνίες.
Το νέο ΠΣ για το ελεύθερο σχέδιο στοχεύει στην προετοιμασία των μαθητών για έναν κόσμο όπου η ψυχο-κοινωνική ανάπτυξη, η κριτική σκέψη, η διανοητική και αισθητική καλλιέργεια αποτελούν τα βασικά ζητούμενα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών βασίζεται στις σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρίες, θέτει στην υπηρεσία του μαθήματος καινοτόμα διδακτικά εργαλεία και εισάγει μια καινούργια μέθοδο διδασκαλίας και εκμάθησης για το Γραμμικό Σχέδιο.
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα παιδαγωγική αντιμετώπιση, οι μαθητές εκπαιδεύονταν στη σχεδιαστική γλώσσα αγνοώντας τα νοήματα των οποίων αυτή είναι φορέας, εστιάζοντας στη μεταγλώσσα του σχεδίου (δηλ. στην «ορθογραφία», στη «γραμματική» και στο «συντακτικό» της) και προχωρώντας γραμμικά, από τα απλά στα σύνθετα και από τα εύκολα στα δύσκολα.
Το νέο Π.Σ. προκρίνει το αντίστοιχο μιας επικοινωνιακής προσέγγισης όπου οι μαθητές μαθαίνουν τη γλώσσα διαχειριζόμενοι πλήρη νοήματα ευθύς εξ αρχής. Μεθοδικά, μέσα από την αρχική έκθεσή τους σε ένα «ολικό ερέθισμα» ανακαλύπτουν τη λειτουργία του σχεδίου, αποκωδικοποιούν τους κανόνες και τις συμβάσεις του και οικειοποιούνται τους μηχανισμούς του. Στην πραγματικότητα μαθαίνουν δια του πράττειν (learning by doing).
Σε αυτό το πρώτο μέρος του μαθήματος ο «χώρος» τίθεται ως κεντρικό αντικείμενο του σχεδίου. Η κατανόηση του «χώρου» ως εικόνας που αντικατοπτρίζει τον τρόπο που σχετίζονται οι άνθρωποι μεταξύ τους, το σύνολο των σχέσεων τους, τη δομή και την οργάνωση της ανθρώπινης κοινωνίας (κοινωνικός χώρος), τον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς, τις συνήθειες, τα ήθη, τις αξίες (πολιτισμικός χώρος) παρέχει το «πλαίσιο του νοήματος». Στη συνέχεια, η σχεδιαστική δραστηριότητα με αντικείμενο το χώρο ενεργοποιείται από σκόπιμα ερεθίσματα όπως η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, ο γραπτός λόγος ή η εικαστική δημιουργία.
Εμπεδώνοντας τη γνώση όχι εν κενώ, αλλά μέσα σε ένα πλαίσιο νοήματος, οι μαθητές αναπτύσσουν κριτική ικανότητα, διευρύνουν το πολιτισμικό τους κεφάλαιο αντλώντας από ποικίλα ερεθίσματα που παρέχει το μάθημα και αντιλαμβάνονται μια πληρέστερη εικόνα της πραγματικότητας υπερβαίνοντας την αποσπασματική αντίληψή της.
Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να εμβαθύνουν τις γνώσεις και να εμπεδώσουν τις δεξιότητες τους στο γραμμικό σχέδιο με περισσότερα θεωρητικά στοιχεία, καθώς και να ασκηθούν πιο συγκροτημένα ολοκληρώνοντας ένα εύρος σχεδιαστικών θεμάτων.
Το Π.Σ. στοχεύει στη βαθύτερη κατανόηση του γνωστικού αντικειμένου και γι? αυτό προβλέπει ώστε η βιωματική προσέγγιση του μαθήματος να ισορροπεί με την αναλυτική. Επίσης διασφαλίζει τον διεπιστημονικό και διαθεματικό χαρακτήρα του μαθήματος μέσα από συνθετικές δραστηριότητες, νοηματοδοτώντας έτσι τη μάθηση. Τέλος, επιδιώκει το άνοιγμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας προς το περιβάλλον του σχολείου
και την κοινότητα, είτε αντλώντας από εκεί θεματολογία, είτε οργανώνοντας εκπαιδευτικές επισκέψεις και εκδηλώσεις.
δείτε αναλυτικά:
