Η τεχνική και η συνήθεια, να ζωγραφίζονται, με χρυσό ή άλλα χρώματα, εραλδικά ή διακοσμητικά σχέδια στις άκρες των σελίδων των βιβλίων εμφανίζεται τον 10ο αιώνα περίπου. Τον Μεσαίωνα η τεχνική αυτή εξαπλώνεται και βρίσκουμε μεγάλο αριθμό βιβλίων με διακοσμημένες τις άκρες των σελίδων.
από τη συλλογή του Παν/μίου της Iowa
Πολύ αργότερα, το 1750, αντί για διακοσμητικά σχέδια, αρχίζουν να εμφανίζονται πολύχρωμα τεχνουργήματα με θέματα όπως τοπία, πορτρέτα, κοσμικές ή θρησκευτικές σκηνές. Το θέμα που παρουσιάζεται κάποιες φορές έχει σχέση με το θέμα του βιβλίου ενώ κάποιες άλλες είναι διαφορετικό.
Ανάλυση του παιχνιδιού Σκάκι, 1790, Fran?ois-Andr? Danican Philidor
Letters of Lady Rachel Russell, 1801, by J. Mawman
Τα έργα αυτά γίνονταν είτε με την εκτύπωση του βιβλίου είτε πολύ αργότερα, κατά παραγγελία του ιδιοκτήτη τους. Έτσι, συμβαίνει να βρίσκουμε ζωγραφισμένο το ίδιο θέμα σε περισσότερα από ένα, βιβλία.
Υπάρχουν βιβλία με μία, δύο ή περισσότερες πλευρές διακοσμημένες. Σε κάποια από αυτά το έργο εμφανίζεται μόνο όταν είναι ανοιχτό το βιβλίο ενώ σε κάποια άλλα διακρίνεται μόνο όταν είναι κλειστό ή μόνο όταν πιέσουμε με συγκεκριμένο τρόπο τις σελίδες του.
John Hoole, London 1797, μετάφραση του “Απελευθερωμένη Ιερουσαλήμ” του Τορκουάτο Τάσσο (Torquato Tasso) με παράσταση της αψίδας του Τραϊανού,του ποιητή φυλακισμένου και του Ponte dei Sospiri
Σε πολλά βιβλία βρίσκουμε περισσότερες από μία παραστάσεις στην ίδια πλευρά και που εμφανίζονται ξεχωριστά.
Βίβλος με παραστάσεις, Johns Hopkins Library: Special Collections & Archives
Τα πιο πολλά, με αυτή την τεχνική, ζωγραφισμένα βιβλία χρονολογούνται γύρω στις αρχές του 19ου αι.
Σήμερα, αρκετοί καλλιτέχνες, όπως ο Martin Frost και η Clare Brooksbank (Αγγλία), δραστηριοποιούνται στη ζωγραφική στις άκρες των σελίδων παλιών και νέων βιβλίων
έργο της Clare Brooksbank
έργο του Martin Frost
Η βιβλιοθήκη της Βοστώνης έχει μια μεγάλη συλλογή με 258 βιβλία με ζωγραφισμένες τις άκρες των σελίδων τους και την παρουσιάζει online εδώ
Πηγές:
wikipedia- Fore-edge_painting
Britannica – fore-edge-painting
Συλλογή της Βιβλιοθήκης της Βοστώνης
Clare Brooksbank
Martin Frost
